пятница, 21 марта 2014 г.

Աշխարհագրության դերը

Աշխարհագրության գլխավոր խնդիրներն են

ա) առավելագույն խորությամբ ուսումնասիրել և ճանաչել մադու շրջակա միջավայրի
ինքնազարգացման և ինքնակառավարման սահմանները, որպեսզի մարդու տնտեսական
գործունեությունը կազմակերպվի այնպես, որ երբեք չխախտվեն այդ սահմանները և շրջակա
միջավայրը պահպանվի այնպիսի վիճակում, որը հնարավորություն կընձեռի մարդկությանը
մշտապես ապահովել անհրաժեշտ բնական ռեսուրսներով,
բ) խորը ուսումնասիրել բնակչության և տնտեսության տեղաբաշխումը և ապա` գնահատել,
այսինքն` որոշել, թե այդ տեղաբաշխումն ինչքանո՞վ է ճիշտ և ինչքանո՞վ է նպաստում երկրի
հասարակական զարգացմանը: Այդ գնահատման համար օգտագործվող չափորոշիչը
տնտեսության տեղաբաշխման արդյունավետությունն է, որն արտահայտում է, թե որքա՞ն
նյութեր, էներգիա, աշխատաժամանակ և դրամ է ծախսվել և դրա դիմաց ի՞նչ արդյունք է
ստացվել,
գ) կանխատեսել բնության վրա մարդու գործունեության ազդեցության բոլոր հնարավոր
հետևանքները: Այս խնդիրն առավել կարևորվեց այն պատճառով, որ բնության վրա անխոհեմ
ազդեցության հետևանքով Երկրագնդի տարբեր մասերում առաջացան բազմաթիվ
բացասական երևույթներ: Դրանցից են, օրինակ` Սևանա և Արալյան լճերի ջրի մակարդակների
իջեցումն ու դրա հետևանքով առաջացած էկոլոգիական ծանր իրավիճակը կամ էլ` Աֆրիկայի
անապատային տարածքի ընդարձակումը սավաննաների տարածքի հաշվին:
Աշխարհագրությունը կապված է պատմության հետ: Իմանալավ պատմական այս կամ այն վայրի մասին կարող ենք իմանալ դրա աշխարհագրակա դիրքի և մի շարք առանձնահատկությունների մասին:
Աշխարհագրությունը փորձում է գտնել այն հարցի պատասխանը,
թե որտեղ  կազմակերպել տնտեսական գործունեությունը այս կամ այն վայրում , որ դրա շնորհիվ ստացվի մեծ օգուտ :
 Բնական Զոնաները 
Աշխարհագրական գոտիների սահմաններում առանձնացնում են բնական զոնաները:
Կլիմայական պայմանների  բազմազանության պատճառով, բուսական և կենդանական աշխարհը, հողային ծածկույթը ստանում են զոնայական բաշխում:
Տունդրայի զոնա
Տարածվում է միայն հյուսիսային կիսագնդում և ընդգրկում է Հյուսիսային Ամերիկայի և Եվրասիայի հյուսիային շրջանները և նրան հարող կղզիները: Կլիման մերձարկտիկական է, ամռանը թափանցում են բարեխառն, իսկ ձմռանը՝ արկտիկական օդային զանգվածները: Ամառը կարճ է ու զով, ձմեռը՝ երկարատև ու ցուրտ, սառնամանիքային, սակավաձյուն:
Տունդրայի բնորոշ առանձնահատկությունը հողի բազմամյա սառածությունն է, որն ամռանը մակերեսից բարակ շերտով հալվում է: Այն կոչվում է գործունյա  շերտ: Հողի սառածության և փոքր գոլորշացման պատճառով, ձևավորվում են ճահճային, տորֆաճահճային, տունդրագլեյան հողեր:
Բուսականությունը աղքատ է, տարածվում են մամուռները, քարաքոսները, իսկ  անտառատունդրայում որտեղ գործունյա շերտի հզորությունը հասնում է 1-1.5 մետրի աչում են գաճաճ(կարճահասակ) ծառեր:
Կենդանական աշխարհը հարմարվել է դաժան պայամաններին, տարածված են բևեռային տեսակները : Ամռանը ծովափնյա ժայռոտ կղզիներում առաջանում են թռչնաշուկաներ, քանի որ կերն առատ է, իսկ կլիման՝ զով:

Տունդրայի զոննայում մարդու հիմնական զբաղմունքը ձկնորսությունն է ու եղջերվապահությունը:

Комментариев нет:

Отправить комментарий